Voortgang Synode in Zuidoost Twente
Vanaf maart 2022 zijn er door heel Zuidoost Twente meer dan 40 gesprekken gevoerd in het kader van de synode die volgend jaar 2023 in Rome gehouden wordt. Die gesprekken hier in de regio gaan gewoon door. Van de eerste ronde is een ingedikt verslag naar Utrecht gegaan. Alles wat daarbinnen is gekomen wordt weer verder ingedikt en gaat door naar Rome. Maar dat was voor ons niet de hoofdzaak. We hebben gemerkt hoe veel deze gesprekken hebben losgemaakt. Dat hebt u hier al meer kunnen lezen. Vandaar dat we willen doorgaan. Ook hebben we een tussenbalans opgemaakt. Inhoudelijk kunt u daar de komende tijd over gaan lezen. Voor nu is leuk om te melden dat er inmiddels in elke parochie een terugkombijeenkomst is geweest voor de gespreksleiders. Daar is terug gekeken. Én ook vooruit. Er kwamen weer nieuwe ideeën op tafel voor een volgende ronde. Inmiddels is het pastoresteam met een aantal punten aan de slag en ook de parochiebesturen sluiten zich hierbij aan. Dus: wordt vervolgd. Want er is genoeg werk aan de winkel.
Carla Berbée, Ans te Lintelo, Monique Lubbers
Laatste nieuws:
- 31 mei 2023: Wereldwijde gebedsdag voor de Synode op het feest van Maria Visitatie, de gedachtenis van het bezoek van Maria aan Elisabeth (Luc. 1, 9-56). Op deze dag zal wereldwijd worden gebeden voor de komende Bisschoppensynode. In Nederland op deze plaatsen en u kunt ook thuis meebidden met deze gebeden.
- Nieuwe website over de Synode: Kent u de nieuwe website Luisterend op Weg al? Daar vindt u alle achtergronden, verslagen en inspiratie over de Synode die u weten wilt!
- Op 9 februari 2023 werd de continentale fase van de Synode afgesloten die in Praag werd gehouden. De Tsjechische theoloog Tomás Halík hield daar een indrukwekkende toespraak (waarin hij ervoor pleit dat hervormingen door een spiritueel proces moeten). De Europese bisschoppen beloven in hun slotdocument met acht prioriteiten hoe ze ze zich blijvend willen verbinden met het Synodale proces. Ook in onze Nieuwsbrief Zuidoost Twente 22 februari vindt u onderaan een verslag van Hendro Munsterman onder het kopje Synodale Gesprekken met links naar het Nederlands Dagblad daarover.
- In februari-maart 2023 zijn binnen onze parochies Zuidoost Twente nieuwe gespreksrondes begonnen rond het thema Omzien naar elkaar. Dit keer mbv vragen uit een zgn. kletspot. U kunt zelf een groepje starten of een gespreksleider vragen mee te doen. Meer informatie leest u in ons nieuwsbericht: Nieuwe gespreksrondes Omzien naar elkaar
- Op woensdag 7 oktober 2022 was er een online Webinar 'Hoopvol op weg naar een synodale kerk' dat u op uw eigen moment terug kunt kijken! Hieronder vindt u de livestream (deze begint met een Vesper, om 29:45 begint de webinar - u kunt echter geen vragen meer appen):

Inkijk Synodegesprekken 2022 deel 1: thema 'Samen op weg'
In het kader van de Synode spraken we binnen de parochies van Zuidoost Twente in de eerste helft van 2022 met vele parochianen en belangstellenden over drie thema’s. Graag geven we u een inkijk in de thema’s en vaak genoemde onderwerpen waarover gesproken is.
Eén van de thema’s is ‘Samen op weg’. Vaak genoemd bij dit thema is bijvoorbeeld de vraag naar meer inbreng van vrouwen. Het opmerken dat christelijke normen en waarden zeker worden doorgegeven en dat die overdracht ook plaats vindt in andere vormen, bijvoorbeeld via de sociale media. Dat kerkmensen mensen zijn die ook vaak heel betrokken en bewogen zijn in de maatschappij. En dat oecumene haast vanzelfsprekend is, wat zichtbaar blijkt bij belangrijke momenten en thema’s als corona, armoede, discriminatie, oorlog in Oekraïne. Dat voor jongeren kerk en geloof steeds minder samenvallen. En dat met name in dorpen de sociale kant erg belangrijk is. In gesprek kijken we hoe de uitkomsten van de drie besproken thema’s te vertalen zijn om meer aan te sluiten bij wat er leeft.
Carla Berbée, pastoraal werker
Inkijk Synodegesprekken 2022 deel 2: thema ‘Vieren’
In het kader van de Synode spraken we binnen de parochies van Zuidoost Twente in de eerste helft van 2022 met vele parochianen en belangstellenden over drie thema’s. Graag geven we u een inkijk in de thema’s en vaak genoemde onderwerpen waarover gesproken is.
Eén van de thema’s is het thema ‘Vieren’. Opvallend bij het vieren is bijvoorbeeld dat muziek enorm belangrijk is omdat het verbindt en sfeer schept. Dat er vraag is naar een kerk die meebeweegt en openstaat. Dat er gemakkelijk begrijpbare taal gesproken wordt en vreugdevoller en eigentijds gevierd kan worden. Bijvoorbeeld door meer interactief te vieren door het meer betrekken van bezoekers. Ook van kinderen, bijvoorbeeld door het aansteken van een kaarsje. En dat vieren en ontmoeten bij elkaar past. Maar ook de behoefte aan bezinning, stilte en meditatieve momenten. In gesprek kijken we hoe deze uitkomsten te vertalen om aan te sluiten bij wat er leeft.
Carla Berbée, pastoraal werker
Inkijk Synodegesprekken 2022 deel 3: thema ‘Medeverantwoordelijk voor missie’
In het kader van de Synode spraken we binnen de parochies van Zuidoost Twente in de eerste helft van 2022 met vele parochianen en belangstellenden over drie thema’s. Graag geven we u een inkijk in de thema’s en vaak genoemde onderwerpen waarover gesproken is.
Eén van de thema’s is het thema ‘Medeverantwoordelijk voor missie’. Bij dit thema is bijvoorbeeld opvallend dat er een groot gevoel voor verbondenheid heerst en dat de kerk niemand mag uitsluiten. En dat dat in contrast staat met het gevoel dat kerkelijke regels dat wel doen. Dat de Kerk vooral ‘de mensen’ is en niet enkel het gebouw. Dat medeverantwoordelijkheid voor de missie ook blijkt uit je concreet inzetten voor anderen (diaconie, jongerenpastoraat, bezoekwerk). Dat er behoefte is aan geloofsverdieping in gesprekken. En dat het van belang is goed te investeren in vrijwilligers. In gesprek kijken we hoe deze uitkomsten te vertalen om aan te sluiten bij wat er leeft.
Carla Berbée, pastoraal werker
Diocesaan Synodeverslag staat online!
Het Aartsbisdom Utrecht heeft op vrijdag 3 juni 2022 het diocesane verslag van de raadpleging voor de Bisschoppensynode gepubliceerd. Daarin staat wat er in het Aartsbisdom Utrecht is gebeurd, met wie er is gesproken en wat daarvan de uitkomsten zijn in de context van de synode 2021-2023 ‘Voor een Synodale Kerk: communio, participatio, missio’.
In dit verslag komen de volgende thema's ter sprake: samen op weg gaan, vieren, medeverantwoordelijkheid voor de missie, dialoog in kerk en samenleving, tochtgenoten en luisteren.
U leest het hele verslag hier: Verslag van de diocesane fase van het synodaal proces in het Aartsbisdom Utrecht
Hier leest u de aanbevelingsbrief van kardinaal Eijk, waarin hij afsluit met deze wens:
“Laten wij, opgaand naar het hoogfeest van Pinksteren, blijven bidden om de verlichting door de Heilige Geest nu het synodale proces wereldwijd een nieuwe fase ingaat. De Heilige Geest is immers de ‘Helper’ die Jezus ons in het Evangelie heeft beloofd en met Pinksteren aan zijn Kerk gegeven heeft. Laten wij bidden dat we, geleid door de Heilige Geest, in gesprek met elkaar die gezamenlijke weg kunnen vinden.”
Video van de Paus oktober 2022: Voor een Kerk die openstaat voor iedereen
De synodale weg die we begaan, gaat zijn tweede stadium in. In dit stadium is het doel nog steeds: “synode houden”. Dat wil zeggen, “gezamenlijk optrekken”. “Het gaat niet om meningen te verzamelen, ook niet om een parlement te houden”, zoals Franciscus ons uitlegt in de Video van deze maand, maar om “te luisteren naar elkaar in onze verscheidenheid en deuren te openen voor hen die buiten de Kerk staan”.
Door te luisteren naar “de hoofdpersoon, die de Heilige Geest is” – en dat veronderstelt gebed – kan de synode ook een “gelegenheid worden een Kerk te zijn die nabij is; geheel volgens de stijl van God”. Laten wij bidden dat de Kerk, trouw aan het Evangelie en moedig in de verkondiging ervan, steeds meer de synodaliteit mag beleven en een plaats mag zijn van solidariteit, broederschap en gastvrijheid.
Lees meer op www.devideovandepaus.org
Een Synode?
‘Een synode? Hè? Wat is dat?’ Ik heb het de afgelopen weken meerdere malen gehoord, als ik het onderwerp te berde bracht.
Wat is een synode?
Wel, het komt van het Griekse ‘syn-hodos’. Het betekent zoveel als ‘een weg die je samen gaat’. 9 Oktober jongstleden heeft onze paus Franciscus zo’n synode geopend. Zonder dat u of jij het wellicht wist, zijn we met heel de katholieke wereld - en ook mensen van buiten die wereld - samen de weg op gegaan om met elkaar in gesprek te gaan.
Dat zal zijn over onderwerpen als ‘samen gemeenschap zijn’, ‘mogelijkheden tot deelname aan de gemeenschap die de kerk is’ en ‘wat het betekent om een zending te hebben ontvangen’.
In gesprek met iedereen
Misschien zegt dit alles u of jou nog niets, maar weet, dat de paus iets bijzonders is begonnen. Hij wil heel de kerk laten meepraten en denken over het reilen en zeilen van onze kerk. Dus niet alleen de bisschoppen en de priesters, maar iedereen! Ook de religieuzen. Ook de leken als u en ik. Liefst juist ook de man of vrouw van de straat.
Want, zegt de paus, de heilige Geest spreekt tót en dóór iedereen. Hij hoopt daarbij niet tot een andere kerk, maar wel tot een kerk te komen, die anders is; die meer beantwoordt aan wat God van ons vraagt. En om dat op het spoor te komen is de inbreng van iedereen waardevol.
Luisteren naar de H. Geest
Want de heilige Geest kan juist daar tot spreken komen, waar je Haar niet verwacht.
Dit betekent vooral, dat er geluisterd moet gaan worden. Bisschoppen en priesters, pastoraal verantwoordelijken, moeten niet het eerste woord hebben; niet in eerste instantie heel het proces bestuurlijk gezien tot een goed einde zien te brengen, maar dichtbij hun mensen gaan staan en luisteren. Want misschien spreekt de heilige Geest wel in Gerard en Janny.
Ook in Zuidoost Twente
Wij (pastoraal team en parochiebesturen) willen van harte aan deze synode deelnemen.
We vinden het een waardevol initiatief. We realiseren ons, dat wat wij vanuit onze parochies aan Rome zullen melden, maar heel klein is tussen al die gedachten, die vanuit heel de wereld deze zomer zullen binnenstromen. Maar het gaat ons om meer.
In gesprek
Het gaat ons ook om onszelf:
- Wie zijn wij nog in deze wereld?
- Wat voor een gemeenschap zijn wij en willen wij zijn?
- Wat stimuleert u, jou, om mee te doen?
- Wat ervaar jij als jouw persoonlijke zending?
- Waar gaat jouw hart naar uit?
- Is daar ruimte voor in de parochie?
- Kunnen wij daar samen ruimte voor maken?
Het is kortom luisteren naar elkaar; en of misschien wel de heilige Geest tot ons spreekt. Dat klinkt vroom en dat is het ook. Maar het is het hart van ‘samen de weg gaan’.
pastor Frank de Heus
Meer lezen en achtergronden: